تحدی قبل از قرآنعرب عادت داشت که در مقام مسابقه در قصاید و سخنرانی‌های خویش یکدیگر را به تحدی فراخواند قرآن نیز از همین روش آنان را تحدی کرد که مانند قرآن یا لااقل قسمتی از قرآن بیاورند پس خبر داد که نخواهد توانست چنین کاری را انجام دهند. ۱ - سابقة تحدی در میان عربدر عصر نزول قرآن کریم بلاغت به اوج خود رسیده بود لذا شعراء در بازار «عکاظ» به شعرخوانی می‌پرداختند شعرهای برتر را تحت عنوان «معلقات سبع» با آب طلا نوشته و بر دیوار کعبه آویزان می‌کرند یکی از اندیشمندان در این زمینه می‌گوید: « عرب عادت داشت که در مقام مسابقه در قصاید و سخنرانی‌های خویش یکدیگر را به تحدی فراخواند قرآن نیز از همین روش آنان را تحدی کرد که مانند قرآن یا لااقل قسمتی از قرآن بیاورند پس خبر داد که نخواهد توانست چنین کاری را انجام دهند.» [۱]
الرافعی، مصطفی صادق، اعجاز القرآن و البلاغة النبویة، ص۱۶۹، (انتشارات دارالکتاب العربی ۱۳۹۳ همانند آوری).
[۲]
سعیدی روشن، محمد باقر، معجزه شناسی، ص۲۱۶ و ۲۱۷ (ناشر: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشة اسلامی، چاپ اول، پاییز ۱۳۷۹).
۱.۱ - تمیم بن مقبلنمونهای از این تفاخر و تحدی را در شعر «تمیم بن مقبل» از شعرای پیشین عرب این گونه جلوه می‌کند: «اذا مت عن ذکر القوافی فلن تری لها قائلا بعدی اطب و اشعرا؛ [۳]
جرجانی، شیخ عبدالقاهر، دلائل الاعجاز فی القرآن، ص۵۹۹ تا ۶۱۵، ترجمه و تحشیه دکتر سید محمود رادمنش (ناشر:آستان قدس رضوی، سال ۱۳۶۸ ش).
اگر از گفتن اشعار لب فروبندم پس از من دیگر کسی را نخواهی یافت که بهتر و پاکیزه تر از من شعر بگوید و در شاعری از من استادتر باشد.»۱.۲ - ولید بن مغیره فخر مخزومی«ولید بن مغیره فخر مخزومی» گل سرسبد بوستان عرب (ریحانه العرب) با تمام کین ورزی و دشمنی با پیامبر و پیام وحی ناگزیر اعتراف کرد که این سخن بالاتر از افق کلام انسان است او درباره ی کلام خدا که از زبان پیامبر بیان می‌شد چنین می‌گوید: «گفتار او شیرینی خاصی دارد و زیبایی و طراوت فوق العاده‌ای شاخه هایش پرمیوه و ریشه هایش پرمایه، و سخنی است که از هر سخن دیگر بالاتر می‌رود و هیچ سخنی بر آن برتری نمی‌یابد.» ۲ - نظر علامه صدر بلاغی«علامه صدر بلاغی» در مقدمه ی تفسیر «آلاء الرحمن» همین بعد از اعجاز را که اعجاز بیانی است برای اعراب زمان پیامبر از دیگر ابعاد اعجاز قرآن روشن تر می‌داند.» [۵]
علامه صدر بلاغی، تفسیر آلاءالرحمن، مقدمه ص۴.
۳ - نظر سید قطب«سید قطب» در این زمینه می‌گوید: «تلاش اصلی من در مکتب قرآن همین است که جنبه ی هنری و ویژگی‌های ادبی قرآن جلوه گر شود و اندیشه‌ها زیبایی نهفته آن را دریابند، به نظر من در آغاز نیز اعراب از همین طریق در حوزه ی جاذبه و شکوه هنر قرآن قرار گرفتند و همین بیان زیبا بود که تا عمق احساس آن‌ها نفوذ کرد و نفوسشان را برانگیخت.» [۶]
سید قطب، مشاهد القیامة فی القرآن، ص۹، دارالشروق، ۱۴۱۵ هـ.
در نتیجه دعوت قرآن به همانندآوری یک دعوت جهانی است و با آن که اعراب در بعد فصاحت و بلاغت یکه تاز میدان بودند و قبل از نزول قرآن در اشعار و خطب همدیگر را به تحدی فرا می‌خواندند، توان هماوردی با قرآن را نداشته‌اند و تاکنون هیچ کس توان مقابله با قرآن را نداشته و نخواهد داشت. ۴ - پانویس
۵ - منبعسایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «تحدی قبل از قرآن»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۴/۱۱/۲۴. |